Một số biện pháp đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm trong quá trình nuôi thủy sản
Đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm (VSATTP) nói chung và đối
với sản phẩm thủy sản nói riêng là vấn đề đang được cả xã hội đặc biệt quan
tâm. Trong khi đó, môi trường nuôi trồng thủy sản ở nước ta hiện đang ô nhiễm
ngày càng trầm trọng do các chất thải từ hoạt động công nghiệp, nước thải sinh
hoạt và nước thải từ ao nuôi thủy sản xả trực tiếp vào môi trường làm cho dịch
bệnh trên tôm, cá phát sinh và diễn biến phức tạp dẫn đến việc sử dụng kháng
sinh, hóa chất ngày càng nhiều, khó kiểm soát cả về chủng loại, số lượng và chất
lượng. Đây là mối đe dọa lớn đến sức khỏe người tiêu dùng. Để đảm bảo chất lượng
VSATTP đối với các sản phẩm thủy sản, người nuôi cần áp dụng đúng và đầy đủ các
biện pháp kỹ thuật cụ thể như sau:
Một là, người nuôi cần phải tham gia đầy đủ các lớp tập huấn
và áp dụng các quy trình kỹ thuật nuôi tốt như: GAP, SQF, CoC...
Hai là, trong quá trình nuôi cần phải lưu ý thực hiện tất cả
các yêu cầu sau:
- Địa điểm xây dựng công trình nuôi phải nằm trong khu vực
được quy hoạch, không bị ô nhiễm bởi chất thải công nghiệp, chất thải sinh hoạt.
Có cống cấp thoát nước riêng biệt và có ao lắng, ao xử lý, có bờ vững chắc và
không bị rò rỉ.
- Các khu vệ sinh và các công trình phụ phải được bố trí xa
khu vực nuôi, rác thải sinh hoạt và khu chăn nuôi phải được xử lý tốt tránh nhiễm
bẩn ao nuôi. Vệ sinh sạch sẽ và bảo quản tốt các dụng cụ nuôi sau khi sử dụng.
- Thả giống theo đúng lịch thời vụ và chỉ thả nuôi con giống
đã qua kiểm dịch.
- Không sử dụng thức ăn, thuốc thú y bị nhiễm nấm mốc, quá hạn
sử dụng hoặc không rõ nguồn gốc, xuất xứ hoặc thành phần; tuyệt đối không sử dụng
các hóa chất, kháng sinh nằm trong danh mục cấm sử dụng của Bộ Nông nghiệp và
Phát triển nông thôn, nhất là không dùng hormone kích thích sinh trưởng. Sử dụng
thức ăn đảm bảo theo “4 định”: định lượng, định chất, định vị trí và định thời
gian nhằm giúp tôm, cá hấp thụ tốt nhất dinh dưỡng trong thức ăn.
- Thường xuyên kiểm tra tốc độ sinh trưởng và sức khỏe của
tôm, cá. Thực hiện tốt các biện pháp phòng bệnh. Khi xuất hiện bệnh phải xử lý
sớm và cần tham khảo thêm ý kiến của các chuyên gia thủy sản trong việc điều trị.
Không lạm dụng hóa chất, kháng sinh để phòng, trị bệnh và đảm bảo thời gian
cách ly.
- Không xả nước và các chất thải từ ao, đầm nuôi chưa được xử
lý ra môi trường xung quanh.
- Bảo quản riêng từng loại thức ăn, hóa chất ở nơi khô ráo
và tránh lẫn lộn.
- Có sổ nhật ký ghi đầy đủ thông tin chế độ ăn, loại thức
ăn, thuốc và hóa chất sử dụng trong suốt quá trình nuôi để tiện cho việc truy
xuất nguồn gốc khi cần thiết.
- Trước khi thu hoạch, cần lấy mẫu kiểm tra dư lượng hóa chất,
kháng sinh. Khi thu hoạch, làm tờ khai xuất xứ thủy sản nuôi và giao cho cơ sở
chế biến hoặc cơ sở thu mua cùng với phiếu kiểm tra dư lượng hóa chất, kháng
sinh nhất là chất cấm.
Nhìn chung, để đảm bảo
VSATTP đối với sản phẩm thủy sản, trong quá trình nuôi thì người nuôi cần thực
hiện đồng bộ các biện pháp trên; luôn coi trọng quản lý cộng đồng kết hợp với
việc gắn liền quyền lợi và trách nhiệm của chính người sản xuất đối với sản phẩm
do mình làm ra. Có như vậy mới có thể tạo ra được những sản phẩm thủy sản đạt tiêu chuẩn ATVSTP; từ đó, nâng cao uy tín
sản phẩm thủy sản Việt Nam trên thị trường thế giới, giúp cho ngành thủy sản
phát triển ổn định và bền vững trong thời gian tới./.