Hiện nay, toàn tỉnh Long An có 291 lượt mã số vùng trồng (MSVT) với tổng diện tích 13.568,98 ha (xuất khẩu sang các thị trường Hàn Quốc, Nhật Bản, Hoa Kỳ, Úc, New Zealand, EU, Nga, Anh, Trung Quốc cho các sản phẩm thanh long, chanh, dưa hấu, sầu riêng, xoài, chuối, khoai lang, mít); 161 cơ sở đóng gói (CSĐG) được cấp mã số cho các sản phẩm thanh long, chanh, chuối, mít, sầu riêng, xoài. Hầu hết các vùng trồng và CSĐG phục vụ xuất khẩu hiện nay cơ bản đáp ứng các yêu cầu quy định của các nước nhập khẩu.

Tuy nhiên trong quá trình triển khai cấp, quản lý MSVT, CSĐG vẫn còn gặp một số khó khăn như: Nhận thức của người dân về quản lý, duy trì điều kiện, quy định đối với vùng trồng chưa cao: Chưa thực hiện triệt để công tác thu gom và tiêu hủy tàn dư thực vật, chưa thực hiện tốt việc kiểm tra, giám sát, đặt và quản lý bẫy ruồi đục quả, chưa có ý thức trong việc thu gom vỏ bao bì thuốc BVTV, phân bón đã qua sử dụng,…; Vùng trồng gồm nhiều hộ dân có quy mô sản xuất nhỏ, thậm chí có vùng trồng trồng nhiều loại cây khác nhau (theo hình thức lấy ngắn nuôi dài) nên gây khó khăn trong việc quản lý sinh vật gây hại; không áp dụng đồng nhất quy trình kỹ thuật, ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm khi xuất khẩu,…; Phần lớn các vùng trồng/CSĐG chưa đáp ứng việc cập nhật dữ liệu trên phần mềm Farmdiary/Packing House theo quy định; Các vùng trồng chưa chủ động trong việc thu mẫu giám sát dư lượng thuốc BVTV trước khi thu hoạch, đa số việc thu mẫu giám sát dư lượng được thực hiện bởi các tổ chức, doanh nghiệp thu mua; Chưa có quy định chế tài xử lý vi phạm hành chính về quản lý mã số vùng trồng, mã số cơ sở đóng gói; Còn tình trạng mạo danh/cho mượn MSVT, CSĐG để xuất khẩu nên khi gặp sự cố vi phạm ở nước nhập khẩu thì việc truy xuất nguyên nhân gặp rất nhiều khó khăn; Còn nhiều MSVT chưa đáp ứng các điều kiện yêu cầu theo quy định, đặc biệt là MSVT thanh long, dưa hấu được cấp theo địa giới hành chính cấp xã/cấp huyện xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc, do không có người làm đại diện mã số vùng trồng, chưa có dữ liệu để cập nhật lại trên cơ sở dữ liệu, không sản xuất cùng quy trình, ghi nhật ký sản xuất,….; Quy trình cấp mã số xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc mất rất nhiều thời gian do phải đợi nước nhập khẩu phê duyệt/kiểm tra trước khi phê duyệt; Nguồn lực cấp, quản lý MSVT còn hạn chế, Chi cục Trồng trọt, Bảo vệ thực vật và Quản lý chất lượng nông sản không có hệ thống Trạm ở cấp huyện nên việc triển khai, kiểm tra, giám sát MSVT còn gặp khó khăn; Phần lớn các CSĐG (sầu riêng, mít, xoài,…) chưa tham gia các lớp tập huấn hướng dẫn trực tiếp về thiết lập CSĐG do Cục Bảo vệ thực vật tổ chức, chủ yếu tham gia các lớp hướng dẫn trên website của Cục hoặc các trang thông tin khác, nên vẫn còn hạn chế trong công tác quản lý CSĐG.

Gần đây đã có không ít lô hàng nông sản (thanh long, chuối, sầu riêng, mít)  vi phạm về kiểm dịch thực vật. Điều này đã ảnh hưởng đến uy tín của nông sản Việt Nam, đồng thời đặt ra các thách thức lớn trong quản lý MSVT/CSĐG. Nếu tình trạng vi phạm xảy ra liên tục có thể đẩy các ngành hàng xuất khẩu nông sản quan trọng của Việt Nam tới nguy cơ mất thị trường.

Do đó, để thực hiện tốt việc cấp, quản lý MSVT, CSĐG nông sản phục vụ xuất khẩu, Sở Nông nghiệp và PTNT Long An đã có Văn bản số 7856/SNN-TTBVTVQLCL ngày 05/9/2023 về việc cấp và quản lý mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói nông sản phục vụ xuất khẩu, theo đó, đề nghị UBND các huyện, thành phố, thị xã chỉ đạo cơ quan chuyên môn thuộc huyện và UBND cấp xã quan tâm hơn nữa công tác thiết lập, kiểm tra thực tế, hoàn thiện hồ sơ cấp mã số; chú trọng duy trì các điều kiện kỹ thuật đối với MSVT, mã số CSĐG đã cấp trên địa bàn quản lý. Song song đó, thường xuyên tổ chức rà soát, kiểm tra, phối hợp tốt với Chi cục Trồng trọt, BVTV và Quản lý Chất lượng nông sản trong việc thiết lập hồ sơ đề nghị cấp bổ sung hoặc thu hồi, hủy các MSVT, CSĐG không đảm bảo quy định. Ngoài ra, xây dựng chính sách khuyến khích, hỗ trợ phát triển các vùng trồng và CSĐG đáp ứng yêu cầu của nước nhập khẩu tại địa phương. Tăng cường tổ chức tập huấn, hướng dẫn nâng cao nhận thức cho các tổ chức, cá nhân vùng trồng, CSĐG về các quy định cũng như các giải pháp kỹ thuật, thực hiện giám sát định kỳ các vùng trồng, CSĐG đã được cấp mã số theo đúng hướng dẫn và quy định của nước nhập khẩu.

Sở Nông nghiệp và PTNT giao Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật là cơ quan đầu mối của Sở thực hiện tiếp nhận và thẩm định hồ sơ đề nghị cấp mã số vùng trồng, CSĐG phục vụ xuất khẩu của các địa phương. Đồng thời thực hiện lưu trữ và cập nhật đầy đủ thông tin MSVT, CSĐG trên cơ sở dữ liệu quốc gia về vùng trồng và CSĐG xuất khẩu. Có trách nhiệm hướng dẫn cơ quan chuyên môn các huyện, thành phố, thị xã tổ chức thiết lập và thực hiện công tác quản lý MSVT, CSĐG đảm bảo theo quy định của Bộ Nông nghiệp và PTNT. Thực hiện giám sát định kỳ các vùng trồng, CSĐG đã được cấp mã số theo đúng hướng dẫn và quy định của nước nhập khẩu.

Cơ sở dữ liệu quốc gia về MSVT và CSĐG được đăng tải trên website https://sansangxuatkhau.ppd.gov.vn/, các đơn vị chủ động nghiên cứu, hỗ trợ phối hợp thực hiện. Trong quá trình triển khai, nếu có khó khăn, vướng mắc, phản hồi về Sở Nông nghiệp và PTNT (Chi cục Trồng trọt, Bảo vệ thực vật và Quản lý chất lượng nông sản, điện thoại: 02723 524 053) để kịp thời hướng dẫn, giải quyết./.

7856_SNN-TTBVTVQLCL_05-09-2023_ SNN_TRIEN KHAI CAP VA QL MSVT VA CSDG.pdf