Chất cấm trong chăn nuôi là toàn bộ các hóa chất, kháng sinh, chất hóa học dùng trong chăn nuôi mà gián tiếp gây nguy hiểm cho sức khỏe con người và được luật pháp nghiêm cấm sử dụng, buôn bán, sản xuất. Loại chất cấm được sử dụng nhiều nhất hiện nay vẫn là các chất kích thích tăng trọng hay còn gọi là chất tạo nạc theo tên thông thường mà người chăn nuôi hay gọi là “cám thái”.

Chúng còn có tác dụng làm tăng hàm lượng protein, kích thích tăng trưởng nhờ quá trình chuyển hóa hàm lượng mỡ tích tụ thành các mô cơ ở vật nuôi. Tuy nhiên, chúng lại gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người khi tiêu thụ những thức ăn có nguồn gốc từ động vật bị nhiễm các chất này.

* Tác hại của chất tạo nạc lên cơ thể gia súc

Hiện có 3 chất tạo nạc đang được sử dụng nhiều trên thị trường là Salbutamol, Ractopamin và Clenbuterol. Trong đó, Salbutamol la chất được sử dụng nhiều nhất tại Việt Nam ngành y tế vẫn sử dụng để điều trị hen suyễn.

Trên động vật, khi được cho ăn với 1 lượng lớn mỗi ngày và thường sử dụng vào các tháng cuối của giai đoạn vỗ béo. Nhóm chất này kích thích, chuyển hóa nhanh các mô mỡ để tăng khối lượng nạc, các sợi cơ phình ra làm tăng tỷ lệ thịt mông, đùi, làm cho da bóng mượt.

* Tác động gián tiếp của chất tạo nạc lên con người

Nếu người tiêu dùng ăn thịt gia súc có tồn dư hai chất nói trên thì lâu dần sẽ có nguy cơ bị ảnh hưởng xấu lên tim mạch, làm cho tim đập nhanh, tăng huyết áp, run cơ, rối loạn tiêu hóa, ung thư và có thể là nguy cơ cho những căn bệnh khác.

* Về xử lý vi phạm

Hành vi buôn bán, sử dụng chất cấm trong chăn nuôi là hành vi nghiêm cấm trong chăn nuôi được quy định tại khoản 2, Điều 12 của Luật Chăn nuôi năm 2018 và chế tài xử lý được quy định tại Điều 28 của Nghị định 14/2021/NĐ-CP ngày 01/3/2021 về xử phạt vi phạm hành chính về chăn nuôi (phạt tiền từ 50 triệu đến 80 triệu đồng và có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự, buộc tiêu hủy chất cấm và vật nuôi đã sử dụng chất cấm).

Qua kết quả giám sát chất cấm Salbutamol của Sở Nông nghiệp và PTNT cho thấy hiện nay việc sử dụng chất cấm trong chăn nuôi có dấu hiệu xuất hiện trở lại, trong đó có các hộ chăn nuôi nhỏ lẽ đặc biệt các hộ nuôi bò vỗ béo.

Để nâng cao nhận thức của người chăn nuôi đối với tác hại của việc sản xuất, kinh doanh và sử dụng chất cấm trong chăn nuôi. Đồng thời, thực hiện theo chỉ đạo của Ủy ban nhân dân tỉnh Long An tại Công văn số 478/UBND-KTTC ngày 15/01/2024 về việc tăng cường kiểm tra, giám sát, xử lý các trường hợp sử dụng chất cấm trong chăn nuôi, giết mổ gia súc theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã có văn bản gửi  UBND các huyện, thị xã và thành phố chỉ đạo các đơn vị chuyên môn địa phương tuyên truyền thường xuyên định kỳ hàng tuần trên các đài truyền thanh huyện, xã về những nguy hại của chất tạo nạc thuộc nhóm Beta-agonist đối với sức khỏe cộng đồng, những quy định xử phạt vi phạm hành chính khi phát hiện những trường hợp có dấu hiệu sản xuất, kinh doanh và sử dụng chất cấm.

Bên cạnh đó, Chi cục Chăn nuôi, Thú y và Thủy sản đã thực hiện in 15.000 bản tờ rơi tuyên truyền tác hại của việc sử dụng chất cấm” (Salbutamol, chất tạo nạc) trong chăn nuôi và lắp đặt 20 ba nô truyền truyền “Nói không với sử dụng chất cấm (Salbutamol, chất tạo nạc) trong chăn nuôi tại ủy ban nhân dân các xã biên giới và xã có chăn nuôi bò thịt tập trung.

Hình ảnh tờ rơi tuyên truyền tác hại của việc sử dụng chất cấm trong chăn nuôi

Hình ảnh Ba nô lắp tuyên truyền đặt tại UBND xã biên giới